KADEH ÖNEMLİDİR

Mehmet Yalçın Bey, örneğin:

“İyi bir restoranda, üst düzey bir Bordo şarabını ısmarladınız…Garson, şarabı usulüne göre açtı, karafa süzdü ve bir süre sonra servise geçti. Ancak şarabınızın konduğu kadehler, orta boy hazneli, kaba camdan, ağızları dışa doğru açılan kadehler. Bu durumda söyleyeceğimiz, ‘Şaraba yazık edilmiş’ cümlesi olacak…” demiş kitabı “A’dan Z’ye Şarap“ta. Demek ona göre sadece şarabın keyfine değil, aynı zamanda şarabın kendisine de yazık edilmiş olabiliyor hatalı kadeh seçimi.

Bir şarap firmamızın şarap kompleksinde de kadeh konusu için şöyle detaylara yer verilmiş:

“Kadeh; görünüm, koku, tat ve yapı üzerine mümkün olan en iyi duyuları alabilmek için önemlidir”

Demek ki, gerçekten de aracımız, bir aracıdan daha fazlası aslında. İyi de peki bir amatör nereden bilecek doğru kadehi? Sonuçta her hangi bir cam ürünleri satan mağazaya giderseniz, göreceğiniz 10’larca çeşit değişik kadeh olacaktır. Ne kadar amatör olsak da, genel hatlarıyla biliyoruz tabi, ama işin detayına da girmekte fayda olabilir. Bu noktada, tekrardan ustalara kulak vermekte yarar var kanımca:

Bir başka şarap firmamızın internet sitesinde örneğin şöyle diyor ideal şarap kadehi için:

“Genel olarak şarap kadehinin, hafif konik biçimli, bombeli ve uzunca bir yapıya sahip olması şarap tadımı açısından yeterli olmakla birlikte; tadılacak şarabın tür ve özelliklerine göre çeşitli şarap kadehleri tercih edilebilir”

Mehmet Yalçın Bey kitabında bu sefer şarabın yaşına da vurgu yapıyor:

“…içeceğiniz genç bir şarapsa orta boy hazneli olması yeterli ama, yıllanmış bir şarap için mutlaka daha geniş hazneli, yüksekçe ve ağzı mutlaka içeri doğru kapalı bir kadeh…”

Bu noktada Mehmet Bey, içilen şarabın aroma ve bukelerinin, derli toplu bir şekilde önce buruna sonra da ağızdan gırtlağa alınmasının önemini hatırlatıyor, ve buna doğru bir kadeh vasıtasıyla ulaşılabilineceğini. Şarap kompleksinde şarabın yapısıyla, kadehin biçimi ilişkilendirilmiş ve şöyle denmiş:

“Bordo (Bordeaux) tip kadehler; taneni yüksek, asidi orta düzeyde şaraplar içindir. Şarabı dilin ortasına yönlendirerek meyve, tanen ve asit dengesini sağlar (Cabernet Sauvignon, Merlot, Boğazkere, Öküzgözü-Boğazkere, Bordeaux şarapları)”

Wikipedia internet sitesinin şarap kadehleri ile ilgili sayfasında Bordo tip kadehler için: “geniş kasesiyle uzun, şarabı ağzın geri bölgesine yönlendiren, Cabernet Sauvignon ve Şiraz/Syrah gibi tam gövdeli şaraplar için tasarlanmış” diyor.

Komplekse dönersek eğer, Burgonya tip kadehler için:

denmiş. Wikipedia internet sitesinde ise: “Bordo kadehlerden daha geniş kaseli, Pinot Noir gibi daha nazik kırmızı şarapların aromalarını toplayabilecek ve şarabı dilin ucuna verebilecek” deniyor Burgonya tip kadehler için. Son olarak komplekste:

denmekte.

Bülent Akgezer Beyefendi de kitabı “Şarap: İklimin ve Tarihin Kızı“nda:

“Yemek esnasında içilecek şaraplar çok büyük (balon) ya da çok küçük kadehlerde değil, orta boy kadehlerle servis edilmelidir…Kırmızı şarapların servis edildiği kısa ayaklı kadehler, içim sırasında kadehi kavrayan avuç içi sıcaklığı, kırmızı şarabı da hafifçe ısıtarak şarabın içinde saklı duran aromaların hızla ortaya çıkarak kadehin üst kısmında birikmesini ve en üst düzeyde algılanmasını sağlar”

demekte. Görüldüğü gibi aslında kadeh seçimi bile ne kadar mühim, bir yudum keyif açısından. E sonuçta o kefye direk çomak sokmak, yahut o keyfi iyice yüceltmek var sonunda.

Cam eşya deyince herkesin aklına gelebilecek bir firmamızın internet sitesi de, gerçekten de hem ürünleri görme açısından, hem de bilgilendirme açısından iyi tasarlanmış. Hatta sitede, firmanın Bordo tip şarap kadehleri için:

“…geniş hazneli, dikey ve yukarı doğru daralan formları, bu zenginliğin tadına varabilmek içindir” 

Burgonya tip şarap kadehleri için:

“…bukeleri ortaya çıkaracak geniş bir hazneye sahip olduğu gibi, şarabı dilin her yerine eşit olarak akıtan dışa açılan bir ağız yapısına da sahiptir”

ve genel şarap kadehleri içinse:

“…tüm şarap kadehleri içinde en geniş hazneye sahip olanlardan seçilmesi, oksijenle teması arttırarak burukluk verici tanenleri yumuşatmanın yanı sıra, zengin bukeleri de ortaya çıkarabilmek içindir”

demekte.

Seçenek çok olunca düşünme süreci de sancılı olabiliyor tabi. Ben zamanında buradaki seçeneklerden, uzun düşünme süreçleri sonunda, iki seçeneği not edip, firmanın mağazasına gittim. Bu arada kendimin daha bordocu olduğumu ve hafif de köşeli hatları sevdiğimi farkettim. Her ne kadar kararsız da kalsam kendime, daha tadım yapmaya uygun olan (ya da benim öyle sandığım) 515 cc hacimli bir kadeh aldım ve hala kullanmaktayım. Şimdilik ona gözüm gibi bakıyorum; içim bitince elimde yıkayıp (her ne kadar makinede yıkanmaya müsait de dense) kurutup, tekrar kutusuna koyuyorum.

Sizlere de şimdiden narin kadehlerinizde iyi içimler diliyorum!