
Kırmızı, renginden midir, yoksa burukluğundan mıdır bilinmez. Baskın gelir beyaza karşı. Onun bir ağırlığı vardır. Şarap, çoğunlukla aklımıza gelir gelmez kırmızıdır. Oysa beyazı keşfedince, şarabı anlarsın. Farklı tatları, aromaları anlamanın daha kolay yoludur beyaz. Tanenin buruk tadı ve ağızda yarattığı çekilme, kırmızıdaki aromaları nispeten bastırabiliyor. Ancak beyaz şarapta daha az bulunan tanen, şarabı anlarken işinizi kolaylaştırıyor. Bir kaç sene önceydi. Klasik, yazlık yeri, tekne turunda ikram ettiler beyazı. Soğuk olmasına dayanamadım, kabul ettim. Bir Emir, o Ağustos güneşi altında, çok şey değiştirdi kısaca. Eğer siz, ben kırmızı şarap severim diyenlerdenseniz, belki sizin de keşfedecek birşeyleriniz vardır.
Emir’in bir ayrıcalığı olsun, liste başı yapalım o yüzden. En favorim olduğu demek değil bu. Orta Anadolu’ya özgü olan bu üzüm, asitliği yüksek ve ince aromalı şaraplar verir. Özellikle acılı deniz mahsulleri ile çok güzel gider. Zeytinyağlılar, kızartmalar ve az yağlı peynirler ile asit dengesinden dolayı çok uyumludur.
Chardonnay dünyanın en yaygın yetiştirilen beyaz şarap üzümlerinden biridir hatta en bilinenidir. Fransa kökenlidir. Elma, şeftali, limon tatları sunar, ekşi elma kokar. Asit açısından dengeli ve alkolü yüksektir. İçimi oldukça rahattır. Izgara edilmiş veya kızarmış somon ve kalkan ile çok uyumludur. Neredeyse bütün deniz mahsulleri ile içilebilir. Izgara tavuk eti ve krema soslu makarnalar ile de uyumludur. Domates soslu, baharatlı, soğanlı sarımsaklı beyaz etler ile deneyebilirsiniz. Kısaca eğer özellikle şunu içmeliyim demiyorsanız ve beyaz içmeniz gerekiyorsa, yemeğinize her daim uyum sağlayabilecek türden bir şaraptır.
Sauvignon Blanc’in en belirgin özelliği yüksek asiditesidir. Vahşi bir lezzeti vardır ve oldukça sek bir şaraptır; ancak içimi de bir o kadar rahattır. Aroması çok yoğun olmamakla birlikte taze yeşil ot tatları taşır ve meyvemsidir. Canlı bir lezzete sahiptir. Özellikle Semillon ile kupajları yapılır. Dil balığı, kılıç balığı ile uyumlu olup, deniz kabukluları ve yengeç ile güzel eşleşir. Baharatlı veya taze otlu beyaz etler ve acılı makarnalarla da içilir.
Narince özellikle Tokat ve çevresindeki yaylalarda yetişen bir türdür. Zengin ve dengeli yapıya sahip bu şaraplar gövdeli olurlar ve narenciye aromaları tadarlar. İsmini de buradan almıştır zaten. Türkiye’nin yıllanmaya uygun nadir şaraplarındandır. Sek ve dömi-sek olarak üretilir, o nedenle hangisini istediğinizden emin olmanızı tavsiye ederim. Domates soslu beyaz etler, makarnalar ile içilir. Kırmızı et haricinde krema soslu her şey ile uygundur. Buğulama balık ile harikadır.
Sultaniye üzümleri Ege bölgesinde üretilir. Üzümünü çekirdeksiz, ince kabuklu ve tatlı oluşundan dolayı çok severim. Benim en çok tükettiğim üzümdür. Aynı zamanda kuru üzüm yapımında kullanılır. İngilizcede sultanas, kuru üzüm demektir. Meyvemsi bir tadı vardır ve şarabı yeşil elma aromaları barındırır. Hoş içimli ve hafif bir şaraptır. Buğulama deniz ürünleri ve başlangıçlarla uyumlu bir şaraptır. Yeşil veya sossuz salatalar ile uyumludur.
Misket (Muscat), Türkiye’nin en aromatik üzümüdür (Bornova misketi) hatta iyi işlendiğinde parfüm gibi kokar. En eski Anadolu üzümlerinden biridir. Fazla sulu olmayan bu üzüm olgunlaşınca rengi kırmızıya çalar. Bu sebeple şarabı esmer olur, kadehte güzel durur. Tatlı şarap yapımında da kullanılır. Asidi düşük alkolü yüksek şaraplar yapılır ancak alkolü genelde sonradan katılır. Vanilya, karanfil, kuru üzüm ve egzotik meyve aromalarına hakimdir. Sek olmayan versiyonları meyve, pasta, tart ve tatlılarla tercih edilir. Yemek için en iyi başlangıç tercihi olarak tavsiye ederim. Sek olanları ise neredeyse birçok peynir türü ile ve meyve ile uyumludur.
Pinot Grigio özellikle ülkemizde sıklaşan Güney Amerika ve Güney Afrika şarapları ile bilinir hale geldi. Çiçeksi bukleler ve baharatsı aromalar taşıyan bu şaraplar soslu beyaz etler ve deniz mahsülleri ile uyum sağlıyor.
Riesling üzümleri Almanya kökenli olup, alkolü düşük ve içimi hafif şaraplar verir. Tatlı şarap üretiminde de kullanılır. Neredeyse bütün dünyada yetişebilen bir türdür. Çiçek ve mineral aromalarına sahiptir. Makarnalar ile çok güzel uyum sağlar. Kızartmalar, peynir soslu veya baharatlı sebze ve makarnalarla çok uyumludur. Izgara beyaz et ile de içimi hoştur.
Beyaz şarap içerken dikkat etmeniz gereken önemli bir şey de şarabın ısısıdır. Beyaz şaraplar asitli şaraplardır. İçerdiği malik asit ve aromalar sebebiyle soğuk içilmesi gerekir. Böylece lezzeti daha güzel hissedilir. Eğer beyaz şarabı sıcak içerseniz, tadı yavanlaşır. Bir çok insanın beyaz şarap içmemesi, çoğu zaman doğru ısıda deneyimlemediğinden dolayıdır. Doğru ısı 8-10 derece civarındadır. Tatlı şaraplar ise daha soğuk servis edilebilir.
Bir önceki yazımda kırmızı üzümleri ve şaraplarının nelerle uyumlu olduğunu anlatmıştım (Link: Kırmızı Şarap). Bu yazımla da beyazlar hakkında bildiklerimi aktardım. Bu şarap yazı dizisinin ikinci bölümünde de söylediğim gibi, en iyi şarap, sizin en beğendiğinizdir. Ancak en beğendiğiniz şarap dahi, bazı yemeklerle kimyasal sebepler yüzünden iyi gitmeyebilir. O nedenle farklı çeşitlere de açık olmak ve denemek gerekir. Hem sonra sürekli aynı bir iki üzümün şarabını içmek, şarabı kolayla eş değer tutmak gibi olur. O yüzden şarabın zenginliğinden siz de faydalanın derim ben. İyi seyirler..
İlk yorum yapan olun